اسلام تسکت

روایت مورد اشاره در پرسش، معنایش چنین است: «جابر بن یزید گزارش می‌کند که امام باقر(ع) به من فرمود: «ای جابر! آیا تو حماری(وسیله نقلیه) در اختیار دارى که در یک روز، تو را از مشرق زمین به مغرب آن ببرد؟!, ...ادامه مطلب

ابتدا باید گفت در ارتباط با آنچه در پرسش آمده و در مورد شناخت مقام امام علی(ع) روایاتی وارد شده است:1. پیامبر(ص): «یا علی! کسی غیر از من و تو، خدا را آن‌گونه شایسته او است، نشناخت و کسی غیر از , ...ادامه مطلب

گزارش‌هایی وجود دارد که برخی از امامان(ع) به صورت هم‌زمان، چند همسر دائم داشتند؛ مانند امام علی(ع) که هنگام شهادت، همسرانش دائم و عقدی‌شان این چهار نفر بودند: امامه دختر ابو العاص، امّ البنین، اسماء ب, ...ادامه مطلب

قرآن کریم در چهار آیه از «اصحاب ایکه» نام می‌برد و آنان را مردمانی ظالم و ستم‌کار معرفی می‌کند.بسیارى از مفسران و ارباب لغت گفته‌‏اند که «ایکه» به معناى درختان درهم پیچیده و یا بیشه است.[1] و «أَصْحابُ الْأَیْکَه» مردمی بودند که در سرزمینى پر آب و پر از درختان در میان حجاز و شام زندگى می‌‏کردند.[2]و این منطقه در نزدیکی‌هاى شهر «مدین» بود.[3]اصحاب ایکه از ن, ...ادامه مطلب

قرآن کریم براى آن‌که انسان بتواند بر هواها و خواسته‌‏هاى نفسانی پیروز گردد و آنها را از قلب خود بیرون کند، می‌فرماید: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ»؛[1] از صبر و نماز کمک بگیرید. کلمه «استعانت» به معناى طلب کمک است، و این هنگامی صورت می‌گیرد که نیروى انسان به تنهایى نمی‌‏تواند یک کار مهم و یا حادثه‌‏اى را که پیش آمده بر وفق مصلحت خود برطرف سازد., ...ادامه مطلب

روایات متعددی وجود دارد ‌که گاهی فرشته وحی، جبرئیل(ع) به صورت دحیه کلبی که یکی از اصحاب خوش سیمای پیامبر خدا(ص) بود بر ایشان نازل شده و با حضرتشان به گفتگو می‌پرداخت.[1]در ذیل همین روایات از کسانی نام برده می‌شود که این واقعه را دیده‌اند و گمان می‌کرده‌اند که واقعاً دحیه کلبی نزد پیامبر(ص) است. از کسانی که جبرئیل را در صورت دحیه کلبی دیده است، امیرالمؤمنین علی(ع) است که بعد از رفتن دحیه کلبی، پیامبر(ص) ایشان را به این حقیقت رهنمون می‌کند که آن شخص، کسی جز جبرئیل امین نبود. در روایتی چنین آمده است: «امیرالمؤمنین(ع) بر پیامبر(ص) وارد شدند در حالی که سر ایشان بر دامن دحیه کلبی بود و به خواب رفته بودند. حضرت که وارد شدند بر دحیه سلام کردند و او این‌گونه جواب داد: "السلام علیکم یا امیر المؤمنین" سر پسر عمویت را بگیر که تو از من بر او سزاوارتری! وقتی حضرت علی(ع)، سر پیامبر را بر دامن گرفت دیگر دحیه را ندید و آن‌گاه پیامبر(ص) بیدار شدند و درباره دحیه و آنچه بین او و علی(ع)رد و بدل شده بود، پرسید و علی(ع) فرمود: "به هم سلام کرده و ایشان مرا به امیرالمؤمنین خطاب کرد". پیامبر(ص) فرمود: "او دحیه نبود بلکه فرشته بزرگ خدا، جبرئیل امین بود". در پایان؛ پیامبر اطلاق این لقب (امیرالمؤمنین) را از طرف آسمانیان به علی(ع) تبریک گفت».[2]از کسانی که موفق به دیدن جبرئیل شده‌اند جناب ابوذر است که بر پیام, ...ادامه مطلب

ولادتامام ششم شیعیان، «امام جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی‌طالب(ع)» در بامداد روز جمعه[1] یا دوشنبه[2] هفدهم ربیع الاول سال 80[3] یا 83 هجری[4] در مدینه دیده به جهان گشود. با توجه به این‌که برخی منابع معتبر، مدت زندگانی حضرتش را 65 سال اعلام کرده‌اند،[5] احتمال ولادت ایشان در سال 83 بیشتر است.پدر و مادرپدر بزرگوارشان، امام محمد باقر(ع) و مادر آن‌حضرت، أم فروه دختر قاسم بن محمد بن ابی‌بکر بود. امام ششم در توصیف مادرشان می‌فرماید: «مادرم زنى با ایمان، پرهیزکار و نیکوکار بود و خدا نیکوکاران را دوست دارد».[6]اسامی، القاب و کنیهنام آن‌حضرت، «جعفر»، کنیه ایشان «ابوعبدالله» و لقب مشهورشان «صادق» است.[7] از امام زین العابدین(ع) پرسیدند، امام بعد از تو کیست؟ فرمود: «محمّد باقر که علم را بسیار می‌شکافد».پرسیدند: امام بعد از او کیست؟ فرمود: «جعفر که نام او نزد اهل آسمان‌ها صادق است».گفتند: چرا تنها او را صادق می‌نامند، در حالی‌که همه شما راست گویید؟!فرمود: «... رسول خدا(ص) فرمود: هنگامی که فرزند من جعفر بن محمّد بن علىّ بن الحسین(ع) متولّد شود، او را صادق بنامید؛ زیرا که یکی از فرزندان نسل پنجم او نیز جعفر نام خواهد داشت که به دروغ ادعاى امامت خواهد کرد، و او نزد خدا جعفر کذّاب است ...».[8]امام ششم(ع) لقب‌های دیگری نیز دارد، از آن جمله: صابر، طاهر، و فاضل.[9]دوران کودکی و نوجوانی, ...ادامه مطلب

یاران امام زمان(ع) دارای ویژگی‌هایی هستند.[1] یکی از این ویژگی‌ها، قدرت آنها است که در روایاتی بدان تصریح شده است:1. امام سجاد(ع) فرمود: «إِذا قامَ قَائِمُنا أَذْهَبَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْ شِیعَتِنا الْعاهَةَ وَ جَعَلَ قُلُوبَهُمْ کَزُبَرِ الْحَدیدِ وَ جَعَلَ قُوَّةَ الرَّجُلِ مِنْهُمْ‏ قُوَّةَ أَرْبَعینَ‏ رَجُلًا وَ یَکونُونَ حُکَّامَ الْأَرْضِ وَ سَنامَها»؛[2] هنگامى که قائم ما قیام کند، خداوند بیمارى را از شیعیان ما برطرف می‌سازد، و دل‌هاى آنان را همچون پاره‌هاى آهن می‌کند، و برای هر مردى از آنها نیروى چهل مرد می‌دهد، و آنها فرمانروایان و سران زمین خواهند بود.محمد بن الحسن بن أحمد بن الولید، محمد بن الحسن الصفار، حسن بن علی بن عبد الله بن المغیرة کوفی، عباس بن عامر قصبانی، ربیع بن محمد مسلی، حسین بن ثویر بن أبی فاختة، و پدرش، افرادی هستند که در سلسله سند این روایت قرار داشته و همگی ثقه هستند؛ بر این اساس، این روایت از دیدگاه دانش رجال، از روایات قابل اعتماد است.[3]2. در گزارشی دیگر عبدالملک بن أعیَن می‌گوید: نزد امام باقر(ع) از جا برخاستم و [از پیرى] تکیه بر دستم‏ زده و گریستم، حضرت فرمود: «چه شده؟!» گفتم: امید داشتم تا نیرویى در بدنم مانده، شاهد حکومت عادلانه و پیروزیتان باشم! امام فرمود: «آیا خوشنود نیستید که (در فضای فعلی) دشمنانتان با هم درگیرند و شما آسوده در خانه‌هاى خ, ...ادامه مطلب

در فرازهایی از سخنان امام علی(ع) در توصیف پروردگار می‌خوانیم: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَظْهَرَ مِنْ آثَارِ سُلْطَانِهِ وَ جَلَالِ کِبْرِیَائِهِ مَا حَیَّرَ مُقَلَ الْعُقُولِ مِنْ عَجَائِبِ قُدْرَتِهِ وَ رَدَعَ خَطَرَاتِ هَمَاهِمِ النُّفُوسِ عَنْ عِرْفَانِ کُنْهِ صِفَتِه‏...»؛[1] ستایش خداوندى را سزا است که نشانه‌هاى قدرت و بزرگى و عظمت خود را چنان آشکار کرد که دیده‌‌ها را از شگفتى قدرتش به حیرت آورده، و اندیشه‌‏هاى بلند را از شناخت ماهیّت صفاتش باز داشته است ... .در این خطبه، امام(ع) به مناسبت آثارى که خداوند از قدرت خود ظاهر فرموده؛ و آنچه را از ملکوت آسمان‌ها و زمین به ما نشان داده؛ و نظام اکملى که در عوالم وجود برقرار کرده، او را سپاس گفته است؛ آثار قدرت و نظام اکملى که چشم خرد از مشاهده کیفیّت آن حیران و قرین شگفتى است، بلکه هر ذرّه‌‌اى را که آفریده مایه همین حیرت و اعجاب است.این گفتار در بیان عظمت پروردگار، و تنزیه او از صفات آفریدگان است، و بیان آن‌که با این وجود، او به بندگانش نزدیک است، تا آنچه را می‌خواهند از او طلب کنند؛ به او تقرّب جویند؛ و از او، عطا و بخشش و روا شدن آروزهای خود را درخواست کنند؛ و چون حقّ تعالى منزّه از جا و مکان است، میان او و بندگانش حجاب و درگاهى نیست، و در همه جا حاضر و ناظر است؛ یعنى با علم خود بر همه چیز احاطه دارد؛ زیرا او از جا گرفتن در جایى , ...ادامه مطلب

این روایت در منابع مختلف روایی آمده است،[1] و از نظر محتوایی ایرادی بر آن وارد نیست؛ زیرا امام علی(ع) در مدت کوتاهی که با فاطمه(س) زندگی کرد از نظر مالی در موقعیتی نبود که بتواند تمام نیازهای زندگی را برای خانواده خود تهیه نماید و فاطمه(س) با اطلاع کامل از وضعیت حضرت علی(ع)، تن به این ازدواج داد و از طرفی به این موضوع آگاه بود که امام علی(ع) توانایی خرید تمام احتیاجات زندگی خصوصاً در برخی زمان‌ها را نداشت، حال با این آگاهی قبلی، با دو روش می‌توانست به زندگی خود ادامه دهد:الف. با آن‌که می‌دانست که چیزی در بساط علی(ع) نیست، او را برای خرید مایحتاج خانه تحت فشار قرار دهد. که طبیعتاً چنین روشی از اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) تصور ندارد.ب. یا آن‌که تا کارد به استخوان نرسیده، خانه را به گونه‌ای مدیریت کند که شوهرش علاوه بر فقر مادی، با این مشکل روبرو نشود که برای اداره خانواده به وام گرفتن رو آورده و یا به فعالیت‌های پایین‌تر از شأن خود بپردازد.دختر پیامبر(ص) راه دوم را انتخاب نمود و با این کار درس بزرگی به همه داد.البته ممکن است که این پرسش به وجود آید که چگونه خود امام علی(ع) - با آن‌که از دانش غیب نیز بهره داشت - به صورت مستمر به وضعیت افراد تحت پوشش خود رسیدگی نمی‌کرد، تا آنان دچار این حد از گرسنگی نشوند؟پاسخ آن است که امامان در این موارد از دانش غیبی خود بهره نمی‌جستند و مانند مردم عادی , ...ادامه مطلب

در ارتباط با این‌که آیا حضرت مهدی(ع) در زمان غیبت، دارای زن و فرزند است یا خیر، اختلاف نظر وجود دارد.[1]کسانی که معتقدند امام مهدی(ع) در زمان غیبت تشکیل خانواده نداده است، استدلال می‌آورند که داشتن زن و فرزند با غیبت منافات داشته و مستلزم آشکار شدن وضعیّت امام خواهد بود؛ چرا که ازدواج با وجود غیبت آن‌حضرت امکان ندارد و اگر بخواهد ظاهر شود و ازدواج کند، این همان محذورى است که باید از آن دورى کند؛ زیرا با هدف آن‌حضرت منافات دارد.[2]اما با فرض وجود خانواده‌ای برای آن حضرت، دلیلی برای پنهان ماندن آنها بعد از ظهور وجود ندارد و چه بسا حضرتشان بعد از ظهور، تشکیل خانواده بدهند.در پایان بیان این روایت نیز خالی از لطف نیست که مسجد سهله را محل سکونت خانواده امام زمان(عج) بعد از ظهور اعلام می‌کنند:نزد امام صادق(ع) از مسجد سهله یاد شد و حضرت فرمود: «أَما إِنَّهُ مَنْزِلُ صَاحِبِنا إِذا قامَ بِأَهْلِهِ»؛[3] «اما مسجد سهله مکان زندگی صاحب ما است، هرگاه با اهلش به این مکان آید». [2]. صدر، سید محمد، تاریخ الغیبة، ج 2، ص 61، بیروت‏، دار التعارف‏، 1412ق‏. [3]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 6، ص 669، قم، دار الحدیث، چاپ اول، ‏1429ق. , ...ادامه مطلب

برای امام دوازدهم حضرت مهدی(عج) نام‌های بسیاری در روایات ذکر شده است که در این‌جا به توضیح مختصری در مورد دو نام یاد شده در پرسش خواهیم پرداخت:1. ولی عصر«عصر» به معنای روزگار است و  به همین معنا نیز خداوند در سوره عصر قسم یاد نموده است.[1] البته برای عصر معانی دیگری نیز؛ مانند زمان نزدیک به مغرب، فشردن، حبس و ... بیان شده است.واژه «ولی» نیز گرچه دارای چند معنی در لغت عرب می‌باشد،[2] اما در این‌جا با توجه شواهد پیرامونی به معنای سرپرست می‌باشد. بنابراین معنای «ولی عصر» یعنی سرپرست زمان.در تایید این معنا، مفضل بن عمر می‌گوید: از امام صادق(ع) درباره معناى سخن پروردگار: «وَ الْعَصْرِ إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ»، پرسیدم، آن‌حضرت – در بیان بطنی از قرآن - فرمود: مقصود از این «عصر»، عصر خروج قائم(ع)است‏... .[3]2. بقیة الله«بقیه» به معنای آنچه از چیزی باقی می‌ماند می‌باشد.[4]اما اینکه چرا به امام زمان(عج) بقیة الله می‌گویند، می‌توان گفت که استفاده از این لقب برای حضرتشان برگرفته از آیه 86 سوره هود است، آن‌جا که خداوند می‌فرماید: «بَقِیَّتُ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ»؛ آنچه خداوند براى شما باقى گذارده، برایتان بهتر است، اگر ایمان داشته باشید.در همین راستا در روایتی می‌خوانیم:اول سخنى که امام مهدی(عج) بر زبان می‌آورد این آیه شریفه است: بَقِیَّتُ اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إ, ...ادامه مطلب

ابتدا باید گفت که حضرت عباس(ع)، فرزند تنی حضرت زهرا(س) نبوده و نیز بعد از شهادت حضرتشان به دنیا آمده‌اند.روایت مورد نظر نیز در منابع و مقاتل معتبر مشاهده نشد، اما ملا آقا دربندی(متوفای 1286 ق) در مقتل خود – که از نگاه اندیشمندان دانش حدیث، مقتل معتبر و قابل استنادی به شمار نمی‌آید – برای اولین بار، آن هم بدون ارائه سند و تنها به نقل از فرد ناشناسی که مورد اطمینان او بوده است، چنین روایتی را نقل کرده است:«إذا صار یوم القیامة و اشتد الأمر على أهل المحشر بعث رسول الله(ص) أمیرالمؤمنین(ع) إلى فاطمة(س) لتحضر مقام الشفاعة. فیقول أمیرالمؤمنین(ع) یا فاطمة، ما عندک من أسباب الشفاعة و ما ادّخرت لأجل هذا الیوم الذی فیه الفزع الأکبر. فتقول فاطمة(س): یا أمیرالمؤمنین، کفانا لأجل هذا المقام الیدان المقطوعتان من ابنی العباس»؛[1] وقتی روز قیامت برپا می‌شود و شرایط برای تمام مردم دشوار می‌شود، پیامبر خدا(ص)، توسط امام علی(ع) به حضرت فاطمه(س) پیغام می‌دهد تا برای شفاعت حاضر شود. علی(ع) به فاطمه(س) می‌گوید: ای فاطمه! از اسباب شفاعت چه چیزی نزد توست و برای امروزی که سخت‌ترین روز است، چه چیزی ذخیره کردی؟! فاطمه(س) پاسخ می‌دهد: ای امیر مؤمنان! در جایگاه شفاعت، تنها دو دست قطع شده فرزندم عباس برای ما کافی است.به هر حال؛ روایت موجود در پرسش، از دیدگاه دانش حدیث مورد پذیرش نیست، اما بیان این نکته نیز ضروری ا, ...ادامه مطلب

شب جمعه، شب پرفضیلت و بابرکتی است،[1] و در روایات برای این شب اعمالی سفارش شده است.[2] در همین راستا، یکی از اعمال سفارش‌شده در این شب، زیارت امام حسین(ع) می‌باشد.[3] همچنین چون قبر آن‌حضرت در شب‌های جمعه زائران خاصی دارد، به اهمیت آن افزوده است. زائران ویژه زیارت مرقد مبارک امام حسین(ع) عبارت‌اند از: 1. خدای تعالی یکی از زائران قبر امام حسین(ع) در شب جمعه خداوند متعال است. امام صادق(ع) در این زمینه می‌فرماید: «خداوند متعال در هر شب‏ جمعه‏ با فرشتگان و انبیاء و اوصیاء به زمین هبوط کرده و او را زیارت می‌کنند». سپس صفوان پرسید: فدایت شوم پس، هر شب‏ جمعه‏ قبر آن‌حضرت را زیارت‏ کرده تا بدین وسیله زیارت پروردگار را نیز کرده باشیم؟ حضرت فرمودند: «بلی».[4] البته معنای این‌که خداوند، قبر امام حسین(ع) را زیارت می‌کند، معنایش تشبیه و تجسیم نیست و از این‌رو، چند وجه برای تبیین و تأویل آن بیان شده است: یک. عنایت خاصه خداوند متعال با ارسال و تداوم فیض الهی به امام حسین(ع)؛ دو. قرار دادن امام حسین(ع) به عنوان یکی از مظاهر تجلّی الهی؛ [5] سه. انزال رحمت خاصه بر امام(ع) و زائرین آن‌حضرت؛[6] چهار. زیادی تفضل خدا به آن‌حضرت است.[7] همچنین مقصود از زیارت کردن زائران، خدا را، به معنای نزدیک شدن معنوی به باری تعالی، و یا رسیدن به مُلک او است؛, ...ادامه مطلب

امام علی(ع) در یکی از خطبه‌هایش در توصیف پروردگار فرموده است: «وَ کُلُّ ظَاهِرٍ غَیْرَهُ [غَیْرُ بَاطِنٍ‏] بَاطِنٌ، وَ کُلُّ بَاطِنٍ غَیْرَهُ غَیْرُ ظَاهِرٍ»؛[1] و هر آشکارى جز او غیر پنهان(در نسخه‌ای، پنهان) است، و هر پنهانى جز او غیر آشکار است. جمله «و کلّ ظاهر غیره غیر باطن»؛ یعنى هر ظاهر و معلوم بر غیرى، غیر از خدا، غیر باطن و غیر مجهول است؛ زیرا که بکنه مفهوم و ماهیّت معلوم است، برخلاف خداى متعال که بکنه حقیقت، به سبب شدّت ظهور، معلوم هیچ‌کس نیست، و کسی راه علم به او ندارد، الّا ذاتش.[2] البته در حاشیه نسخه اصل به عنوان نسخه بدل چنین نوشته است: «و کلّ ظاهر غیره باطن»؛ یعنی هر ظاهر و موجودی غیر از او، باطن و مخفی است بذاته، و موجود و ظاهر است به او؛ زیرا که او است موجود و ظاهر بذاته، و نیست غیر او مگر مخفی بذاته و ظاهر به او. پس او است ظاهر، و مخفی است از شدت ظهور.[3]معنای ظاهر ظهور در مورد خداوند دو معنا دارد: یکی از معانی ظهور نسبت به خداوند، غلبه و احاطه است؛ وقتی بگوییم خداوند ظاهر است؛ یعنی او بر نظام وجود احاطه، غلبه و سلطه دارد. معنای دیگر ظهور نسبت به ذات قدس الهی، این است که اگر کسی با چشم بصیرت نگاه کند، متوجه می‌‎شود که این نظام وجود، عین احتیاج و فقر است، و وقتی عین احتیاج و فقر شد، پس وابسته به قدرت مطلقه است. به تعبیر دیگر، به طور کل, ...ادامه مطلب