همه صیغههای فعل مضارع به جز صیغه جمع مؤنث غائب و مخاطب که مبنی بر سکون هستند، از افعال مُعرب به شمار میروند. این صیغههای معرب، در حالت عادی مرفوع هستند. اما برخی مواقع به دلیل وارد شدن عوامل نصب یا جزم، منصوب یا مجزوم میشوند.عواملی که فعل مضارع را منصوب میکنند عبارتاند از:الف. لَنْ: اگر این حرف بر سر فعل مضارع وارد شود، علاوه بر اینکه معنای فعل را از زمان حال به زمان آینده تغییر میدهد و معنای آنرا منفی میکند، إعراب آنرا از رفع به نصب تغییر میدهد؛ مانند: «وَ لَنْ یُخْلِفَ اللهُ وَعْدَه»؛[1] هیچگاه خدا خُلف وعده نمیکند.ب. کَی: این حرف بر دو قسم است:1. مصدریه: این قسم از حرف «کی» فعل مضارع را منصوب میکند.2. تعلیلیه: به دلیل اینکه این حرف جرّ است، نمیتواند فعل مضارع را منصوب کند و در صورت وارد شدن بر فعل مضارع، حرف «أن» در تقدیر خواهد بود و فعل مضارع توسط «أن مقدّره» منصوب خواهد شد.اگر بر سر حرف «کی» لام جرّ وارد شود، حتماً مصدریه خواهد بود؛ مانند «لِکَیْلا تَحْزَنُوا عَلى ما فاتَکُمْ»[2] و اگر «کی» بر سر لام جرّ یا «أن» وارد شود، قطعاً تعلیلیه خواهد بود. اما اگر حرف «کی» تنها باشد، هر دو وجه جایز است؛ مانند: «کَیْ لا یَکُونَ دُولَةً بَیْنَ الْأَغْنِیاء»؛[3] تا داراییها فقط بین ثروتمندان دست به دست نشود.ج. إذَنْ: این حرف با رعایت سه شرط، فعل مضارع را منصوب میکند:1., ...ادامه مطلب