قرآن کریم در برابر منکران معاد و رستاخیز و حساب و کتاب در قیامت میفرماید، اگر باورتان آن است که مرگ امری تصادفى و اتفاقى است، پس باید بتوانید براى یکبار هم که شده جان یک محتضری که مرگش قطعی شده را ب, ...ادامه مطلب
در قرآن کریم، فرار انسانها از نزدیکترین افراد خود؛ مانند پدر و مادر و برادر از رخدادهای هراسناک روز قیامت به شمار آمده است.[1]تمام ترس و هراسهایی که در قیامت وجود دارد، به عم, ...ادامه مطلب
در مورد آنچه در پرسش آمده باید گفت؛ روایتی وجود دارد که در آن عمرو بن یزید نقل میکند که به امام صادق(ع) گفتم: شنیدهام که فرمودهاید همه شیعیان ما هر چه باشند داخل بهشت خواهند شد؟!آنحضرت فرمود: «این سخن را تأیید میکنم، سوگند به خدا که همه در بهشتاند».عمرو بن یزید: فدایت شوم بسیارى از گناهان [آنان]، کبیره است!امام: «امّا در قیامت همه شما به وسیله شفاعت پیامبرِ مُطاع (اطاعت شونده) یا وصىِّ او داخل بهشت میشوید، ولى ترس و نگرانی من از برزخ شما است».عمرو بن یزید: برزخ چیست؟امام: «برزخ عبارت است از عالم قبر از وقتى که انسان میمیرد تا زمانى که قیامت بر پا میشود».[1]سند روایت این است: «محمد بن یحیى عن أحمد بن محمد بن عیسى عن أحمد بن محمد عن عبد الرحمن بن حَمّاد عن عمرو بن یزید قال:...».این روایت به جهت مجهول بودن «أحمد بن محمد» و «عبد الرحمن بن حماد» ضعیف میباشد. اما با فرض پذیرش محتوای آن؛ نکته مهم این است که هر فردی - حتی اگر ادعا کند که شیعه است - را نمیتوان شیعه گفت و شیعه واقعی هیچگاه آن قدر گناه نمیکند که نجاتش نوعی ناعدالتی باشد.[2] [1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 242، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. , ...ادامه مطلب
ابتدا باید گفت که حضرت عباس(ع)، فرزند تنی حضرت زهرا(س) نبوده و نیز بعد از شهادت حضرتشان به دنیا آمدهاند.روایت مورد نظر نیز در منابع و مقاتل معتبر مشاهده نشد، اما ملا آقا دربندی(متوفای 1286 ق) در مقتل خود – که از نگاه اندیشمندان دانش حدیث، مقتل معتبر و قابل استنادی به شمار نمیآید – برای اولین بار، آن هم بدون ارائه سند و تنها به نقل از فرد ناشناسی که مورد اطمینان او بوده است، چنین روایتی را نقل کرده است:«إذا صار یوم القیامة و اشتد الأمر على أهل المحشر بعث رسول الله(ص) أمیرالمؤمنین(ع) إلى فاطمة(س) لتحضر مقام الشفاعة. فیقول أمیرالمؤمنین(ع) یا فاطمة، ما عندک من أسباب الشفاعة و ما ادّخرت لأجل هذا الیوم الذی فیه الفزع الأکبر. فتقول فاطمة(س): یا أمیرالمؤمنین، کفانا لأجل هذا المقام الیدان المقطوعتان من ابنی العباس»؛[1] وقتی روز قیامت برپا میشود و شرایط برای تمام مردم دشوار میشود، پیامبر خدا(ص)، توسط امام علی(ع) به حضرت فاطمه(س) پیغام میدهد تا برای شفاعت حاضر شود. علی(ع) به فاطمه(س) میگوید: ای فاطمه! از اسباب شفاعت چه چیزی نزد توست و برای امروزی که سختترین روز است، چه چیزی ذخیره کردی؟! فاطمه(س) پاسخ میدهد: ای امیر مؤمنان! در جایگاه شفاعت، تنها دو دست قطع شده فرزندم عباس برای ما کافی است.به هر حال؛ روایت موجود در پرسش، از دیدگاه دانش حدیث مورد پذیرش نیست، اما بیان این نکته نیز ضروری ا, ...ادامه مطلب
عبدالرّحمن بن مسلم (یا عثمان) بن یسار بن شذوس بن جودرن از فرزندان بزرگمهر بن بختکان، معروف به «ابومسلم خراسانی» در سال 100ق در اصفهان پاى به عرصه وجود نهاد و در کوفه به سن رشد رسید.[1] او در نوزده سالگى به خدمت ابراهیم امام (فرزند محمد بن علی بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب) درآمد.[2] وى که آثار هوش و زیرکى را در او مىدید در احترامش کوشید و بدو پیشنهاد کرد تا نام و کنیهاى دیگر برگزیند، و او نام و کنیه «عبدالرحمن» و «ابومسلم» را بر خود نهاد.[3]گزارش شده است که نام پدر او پیش از آنکه اسلام بیاورد، «بنداذ هرمز» و نام خودش «بهزادان» بود.[4]ابومسلم در سال 137ق، و در زمان خلافت منصور دوانقی(دوا,ابو,مسلم,خراسانی,بود؟,امام,صادقع,امام,رضاع,درباره,قیام,دیدگاهی,داشتند؟ ...ادامه مطلب
درباره وقوع زلزله شدید قیامت، آیات و روایات فراوانی وجود دارد که باید با جمعبندی آنها، زمان احتمالی وقوع این زلزلهها را پیشبینی کرد:1. از ظاهر آیات ابتدایی سوره حج، چنین برداشت میشود که این زلزله، قبل از دمیده شدن نفخه اولی(نفخه پایان جهان[1]) رخ میدهد، آن هم در برههای که برخی انسانها هنوز در, ...ادامه مطلب
خدای مهربان به آن اندازه نعمت و برکت در زمین قرار داده که تمام انسانها بتوانند در دنیا زندگی شرافتمندانهای داشته باشند، اما گروهی از مردم به هر دلیلی از جمله برداشتهای بیش از حد مترفین و قدرتمندان، اسرافها و ... نتوانستهاند به سهم خود از نعمتهای دنیا دسترسی یابند. بر اساس آنچه که در روایت ا, ...ادامه مطلب
به نظر میرسد بین این دو دسته از آیات تنافی واقعی وجود ندارد؛ و تنافی ظاهری را میتوان بر طرف کرد؛ زیرا منظور از حبط اعمال که در برخی از آیات قرآن مطرح شده، این است که در آخرت این اعمال هر چند به چشم میآیند اما خنثی و بیاثر هستند. به بیان دیگر؛ مقصود از حبط اعمال از بین رفتن آثار اخروی آن اعمال است؛ و مراد از وجود ترازو در آخرت و سنجش اعمال، ظهور و آشکارشدن آثار اخروی اعمال برای شخص است. به بی, ...ادامه مطلب
از روایاتی که درباره روز قیامت و حوادث آن وجود دارد، حدیثی است که عبدالله بن عمر از پیامبر خدا(ص) نقل کرده است: «روز قیامت، آنقدر خورشید نزدیک میشود که از شدت گرما، عرق به نیمه گوش انسانها میرسد. در این حالت، به حضرت آدم(ع) استغاثه میکنند. حضرت آدم(ع) به آنان میگوید که من صاحب شفاعت نیستم. سپس به حضرت موسی(ع) رجوع میکنند و همان جواب را دریافت میکنند. در پایان به سراغ پیامبر اسلام(ص) میروند و ایشان شفاعت میکند...».[1]این روایت را میتوان در منابع روایی اهل سنت یافت، هر چند برخی از مفسران متأخر شیعه بدان اشاره کردهاند[2]، اما در منابع روایی شیعه از این روایت سخنی به میان نیامده است. با این حال، حتی اگر این روایت را از دیدگاه سندی، روایتی معتبر ندانیم، اما باید گفت که؛ شرایط و خصوصیات قیامت و عوالم بعد از مرگ، قابل مقایسه با عالم دنیا نیست. از اینرو نمیتوان تنها با مقایسه جریانات آن با عالم دنیا، در حقانیت گزارشهای مرتبط با آن تشکیک کرد. به عنوان مثال؛ اعضای بدن انسان در دنیا توانایی سخنگفتن را ندارند ولی در آخرت، تمام اعضای بدن به نفع یا ضرر افراد شهادت میدهند. در همین راستا حتی اگر عرق انسان از دهانش گذشته و به گوشش برسد، نمیتوان گفت که او دیگر توانایی استغاثهکردن را ندارد!روایات دیگری از این دست نیز در منابع اهل سنت وجود دارد:1. پیامبر خدا(ص) فرمود: «هنگامی که روز قیامت فرار رسد، خورشید آنقدر به مردم نزدیک میشود که فاصله آنها با خورشید به اندازه یک یا دو میل خواهد بود. آنقدر خورشید آنان را گرم میکند که هرکس به مقدار اعمالش در آن فرو خواهد رفت؛ برخی تا پاشنه پا و برخی تا زانو و برخی تا کمر و برخی را لجام میکند». راوی میگوید: دیدم که پیامبر به دهانش اشاره میکند؛ یعنی تا دهان در عرق فرو میروند.[3]2. پیامبر خدا(ص) فرمود: «در روز قیامت، فرد کافر، به خاطر طولانی بودن آن روز، به واسطه عرقش، لجام میشود. تا اینکه به خدا عرض میکند: ای پروردگارم! به من رحم کن حتی اگر در رفتن به آتش باشد».[4] [1]. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج 2، ص 123، دار طوق النجاة، چاپ اول، 1422ق. [2]. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 13، ص 180، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق. [3]. ترمذی، محمد بن عیسی، سنن ترمزی، ج 4، ص 614، مصر، شر, ...ادامه مطلب
بر اساس مبانی این مکتب که به ظواهر آیات و روایات تمسک میکنند و هر گونه تحلیل عقلی را برنمیتابند،[1] آنان معتقدند که حشر انسان در قیامت با بدن مادی است؛ یعنی بدنی است که در دنیا با آن زندگی میکند.[2]مکتب تفکیک معتقد است؛ بهشت و جهنّم در گوشهای از همین عالم دنیا است؛ به گونهای که اگر کسی قدرت پرواز به آسمانها را داشته باشد میتواند به بهشت که در آسمان هفتم است، پرواز کند.[3]بهشت و جهنم از جسمی لطیف خلق شده و احکام و آثار خاصی دارد.[4]روح انسانها پس از مردن در برزخ به سر میبرد و در هنگامه قیامت از برزخ دوباره به همین عالم باز میگردند و ذرات بدنهای مردگان دوباره گرد آمده و مانند انسانی که از خواب بیدار شود، دوباره زنده میگردند.[5] تا به بهشت یا جهنّم راهی شوند و در ازای اعمال، جزایی مناسب به آنها داده شود.ذرات بدن اصلی در طول زمان ممکن است پراکنده شده، یا به جزء بدن کس دیگری تبدیل شود؛ لذا بدنهایی که دوباره از خاک بر میخیزند عین همان بدن اصلی نیستند، بلکه ممکن است از ذرات دیگری تشکیل شوند.ولی بدن ذری[ظاهراً مقصود بدنی است که در عالم ذر وجود داشته است] انسان هرگز از بین نمیرود و به چیزی هم تبدیل نمیگردد و حتماً جزئی از بدن اخروی وی نیز هست و عینیت بدن دنیوی و اخروی به وسیلهی آن حفظ میگردد.[6]البته، این اعتقاد که حشر انسان در قیامت با بدن مادی است اختصاص به پیروان مکتب تفکیک ندارد. بسیاری از متفکران اسلامی حتی فیلسوفان و پیروان حکمت متعالیه صدرایی، نیز بر این باورند که بر اساس آیات و روایات حشر انسانها در قیامت با همین بدن مادی است.[7] [1]. ر. ک: 6335 [2]. ر. ک: وکیلی، محمد حسن، مقایسه تطبیقی معارف قرآنی و تفکیکی (5) معادشناسی، http://erfanvahekmat.com/ [3]. ر. ک: منتقدان: پارسا نیا، حمید؛ فیاضی، غلامرضا؛ سبحانی، محمد تقی؛ نظریه پرداز: سیدان، سید جعفر؛ تهیه و تنظیم: دفتر جنبش نرم افزاری و توسعه علوم اسلامی؛ بررسی نسبت عقل و وحی، ص 53، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1388ش. [4]. ر. ک: تهرانی، میرزا جود آقا، میزان المطالب، ص385، نشر آفاق، 1392ش. [5]. همان، ص377. [6]. همان، ص394. [7]. ر. ک: 78723 Let's block ads! بخوانید, ...ادامه مطلب