جز در شهرها و مناطق مهمی؛ مانند حرمین شریفین و عتبات عالیات که تقدس آنها مورد اجماع بوده و روایات متواتری در این زمینه وجود دارد،[1] تقدس و یا شوم بودن مناطق دیگر با یکی دو روایت - آن هم بدون سند و مر, ...ادامه مطلب
قرآن کریم براى آنکه انسان بتواند بر هواها و خواستههاى نفسانی پیروز گردد و آنها را از قلب خود بیرون کند، میفرماید: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ»؛[1] از صبر و نماز کمک بگیرید. کلمه «استعانت» به معناى طلب کمک است، و این هنگامی صورت میگیرد که نیروى انسان به تنهایى نمیتواند یک کار مهم و یا حادثهاى را که پیش آمده بر وفق مصلحت خود برطرف سازد., ...ادامه مطلب
یاران امام زمان(ع) دارای ویژگیهایی هستند.[1] یکی از این ویژگیها، قدرت آنها است که در روایاتی بدان تصریح شده است:1. امام سجاد(ع) فرمود: «إِذا قامَ قَائِمُنا أَذْهَبَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْ شِیعَتِنا الْعاهَةَ وَ جَعَلَ قُلُوبَهُمْ کَزُبَرِ الْحَدیدِ وَ جَعَلَ قُوَّةَ الرَّجُلِ مِنْهُمْ قُوَّةَ أَرْبَعینَ رَجُلًا وَ یَکونُونَ حُکَّامَ الْأَرْضِ وَ سَنامَها»؛[2] هنگامى که قائم ما قیام کند، خداوند بیمارى را از شیعیان ما برطرف میسازد، و دلهاى آنان را همچون پارههاى آهن میکند، و برای هر مردى از آنها نیروى چهل مرد میدهد، و آنها فرمانروایان و سران زمین خواهند بود.محمد بن الحسن بن أحمد بن الولید، محمد بن الحسن الصفار، حسن بن علی بن عبد الله بن المغیرة کوفی، عباس بن عامر قصبانی، ربیع بن محمد مسلی، حسین بن ثویر بن أبی فاختة، و پدرش، افرادی هستند که در سلسله سند این روایت قرار داشته و همگی ثقه هستند؛ بر این اساس، این روایت از دیدگاه دانش رجال، از روایات قابل اعتماد است.[3]2. در گزارشی دیگر عبدالملک بن أعیَن میگوید: نزد امام باقر(ع) از جا برخاستم و [از پیرى] تکیه بر دستم زده و گریستم، حضرت فرمود: «چه شده؟!» گفتم: امید داشتم تا نیرویى در بدنم مانده، شاهد حکومت عادلانه و پیروزیتان باشم! امام فرمود: «آیا خوشنود نیستید که (در فضای فعلی) دشمنانتان با هم درگیرند و شما آسوده در خانههاى خ, ...ادامه مطلب
از دیرباز برخی زائران امام رضا(ع)، در حرم رضوی بر هارون الرشید لعنت میفرستند؛ زیرا هارون با خاندان رسول خدا(ص) دشمنی داشته و علاوه بر آزاری که از جانب او متوجه امام کاظم(ع) بود که در نهایت به شهادت حضرتشان انجامید، تلاش در خاموش کردن نور امام حسین(ع) نیز داشت:یحیى بن مغیره رازى نقل میکند: من نزد جریر بن عبدالحمید بودم که مردى از اهل عراق نزدش آمد، جریر از حال مردم عراق جویا شد. گفت: هارون الرشید را دیدم که قبر امام حسین(ع) را شخم زده و دستور داد تا درخت سدرى که در آنجا (به عنوان علامت) بود را قطع کردند. جریر دستهایش را (به نشانه تعجب) بلند کرد و گفت: الله اکبر! حدیثى از پیامبر خدا(ص) وارد شده که سه مرتبه فرمود: «لعن الله قاطع السدرة»؛ خدا قطعکننده درخت سدر را لعنت کند! ما معناى این حدیث را تا کنون درک نمیکردیم و حال معلوم شد که منظور از قطع درخت سدر توسط هارون، دگرگون کردن قبر امام حسین(ع) بود که کسى بر سر قبر مطهر آن بزرگوار توقف ننماید.[1] این روایت در منبع دیگری با اندکی تفاوت، از ابن عباس نیز نقل شده است.[2]به هر حال، هارون در شهر طوس درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. ابن بطوطه (متوفای 779ق) نیز در سفرنامه خود چنین مینویسد: «روبروى قبر امام، قبر هارون الرشید واقع شده است...».[3]در نهایت باید گفت، اگرچه لعن ستمکاران از موضوعاتی میباشد که بارها در قرآن کریم و روایات, ...ادامه مطلب
در مورد موضوع مطرح شده در پرسش، باید به نکاتی توجه کرد: 1. استفاده از اسم تفضیل در برخی اعمال به معنای کمارزش بودن کارهای دیگر نیست. به عبارت دیگر، همزمان میتوان این صفت را در کارهای مختلف استفاده نمود.[1] 2. برتر بودن ذکر صلوات به معنای بیتوجهی به دیگر کارهای نیک نبوده، و به عبارتی این عمل به گونهای است که میتوان همزمان با آن به دیگر اعمال مستحب و واجب نیز پرداخت. میتوان روزه گرفت و صلوات فرستاد، میتوان به فقرا کمک کرد، دلی را شاد نمود، در تشییع جنازهای شرکت کرد، به عیادت مریضی رفت و ... همزمان صلوات فرستاد. 3. کسی که خداوند به او توفیق فرستادن صلوات را میدهد، نوعی ارتباط معنوی با صاحب صلوات که همان پیامبر خدا(ص) باشد برای او ایجاد میشود و انگیزهاش در همسویی با آن اسوه کمال بیشتر شده و همین موضوع او را به سوی خوبیهای بیشتری رهنمون میشود. 4. امام رضا(ع) میفرماید: «کسى که توانایی ندارد که گناهان خود را بزداید بر محمد و آل او صلوات فرستد؛ زیرا صلوات گناهان را از ریشه نابود میسازد».[2] این روایت به روشنی بیانگر این است که آنچه سبب میشود انسان از خداوند دور شده و سراغ اعمال نیک نرود گناهان است و با صلوات و یاد حق، غبار غفلت از دل زدوده شده و زمینه عمل به همه خیرات در او به وجود میآید. از این جهت، امام صادق(ع) نیز صلوات را از برترین اعمال ش, ...ادامه مطلب
بهطور کلی؛ امام علی(ع) درباره رعایت اولویتها در فراگیری علم و دانش میفرماید: «پرسشهایت در مورد چیزهایی باشد که دانستن آنها برایت لازم بوده و بهانهای برای نیاموختن آنها نداری».[1] «محدوده دانش به قدری گسترده است که نمیتوان به تمام آن دست یافت، پس بخشهای نیکوتر و لازمتر هر دانشی را بیاموزید».[2] «عمر کوتاهتر از آن است که همه آنچه که دانشش زیبنده تو است، فراگیرى، پس به ترتیب اهمیت بیاموز».[3] ابن عباس میگوید: بادیهنشینى نزد پیامبر(ص) آمد و گفت: اى پیامبر خدا! از شگفتیهاى دانش به من بیاموز. حضرت فرمود: «با اساس دانش چه کردهاى که از شگفتیهایش میپرسى؟» مرد گفت: اى رسول خدا! اساس دانش چیست؟ فرمود: «شناخت خدا آنچنان که باید». بادیهنشین گفت: شناخت خدا آنچنان که حق شناخت او است، چگونه است؟ فرمود: «او را بىمانند و شبیه و همتا بدانى و اینکه یکتا، یگانه، پیدا، نهان، نخست و پایان است. نه همتایى دارد و نه همانندى، پس این حق شناخت او است».[4] توضیح این دسته از روایات: از دیدگاه اسلام، هر انسانی باید برای رسیدن به یقین در اعتقادات دینی خود تلاش کند (چنانکه در روایت منقول از ابن عباس اشاره شده)؛ اما اسلام هیچگاه از علوم دیگر غافل نبوده و تخصصیشدن دانشهای مادی را نیز میپذیرد و اینکه افراد باید تخصصهای لازم را برای اشتغال به کارهای , ...ادامه مطلب
در ارتباط با پرسش مطرح شده باید گفت؛ روایتی در این زمینه وجود دارد که به معنای حرام بودن گوشت مرغ نیست:«ذَکَرْتُ اللُّحْمَانَ عِنْدَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ عُمَرَ حَاضِرٌ فَقَالَ عُمَرُ إِنَّ أَطْیَبَ اللَّحْمَیْنِ لَحْمُ الدَّجَاجِ فَقَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع کَلَّا إِنَّ ذَلِکَ خَنَازِیرُ الطَّیْرِ وَ إِنَّ أَطْیَبَ اللَّحْمِ لَحْمُ فَرْخِ حَمَامٍ قَدْ نَهَضَ, ...ادامه مطلب
در ارتباط با خواب بین الطلوعین، نه تنها به آن سفارش و توصیه نشده، بلکه - به جهاتی که در جای خودش بیان شده[1]- مشهور آن است خواب در این هنگام سزاوار نیست، البته از برخی روایات - مانند روایات ذیل - استفاده میشود که نهی در این مورد، نهی تحریمی نبوده، بلکه به معنای کراهت است.1. سالم بن ابیخدیجه میگوی, ...ادامه مطلب
ابتدا باید گفت که در متون اسلامی، «مؤمنان» به افراد مختلفی با درجههای متفاوتی از ایمان اطلاق میشود که در برخی عبارات به معنای افرادی میباشند که از بالاترین درجه ایمان برخوردار بوده و در عبارات دیگر حتی شامل افرادی میشوند که تنها بهره اندکی از ایمان - و شاید تنها ایمان ظاهری - دارند. به هر حال، در, ...ادامه مطلب
روایاتی وجود دارد که قرائت مؤمنانه و با اخلاص قرآن را در جوانی مؤثرتر میداند؛ و به همین دلیل است که بسیاری از بزرگان از اینکه بهره کامل از چنین فرصتی را نبردهاند، ابراز تأسف مینمودند.در ارتباط با تأثیر آموزههای قرآن بر روح و جان جوانان، امام صادق(ع) فرمود: هر کس در حال جوانى قرآن بخواند و با ای, ...ادامه مطلب
«سراج القلوب»، رسالهای فارسی است که توسط ابو نصر بن محمد قطان غزنوی به قلم نگارش درآمده است.[1] این کتاب، به بیان داستانهایی از ماجرای آفرینش و سرگذشت پادشاهان و پیامبران به طریق سؤال و جواب اختصاص دارد.[2]دوره زندگانی مؤلف سراج القلوب مشخص نیست، تنها بر اساس ویژگیهای سبکی متن و تأثر احتمالی مؤلف, ...ادامه مطلب
عالمان اخلاق برای تزکیه نفس و سیر و سلوک، مراحلی را بیان کرده،[1] و معتقدند عقل باید در این مسیر از نفس مواظبت و نگهبانی کند. آنان از باب «تشبیه معقول به محسوس» میگویند:[2] عقل به منزله تاجر راه آخرت است، و سرمایه او عمر است، و نفس در این تجارت یاور و مددکار او است، پس نفس به جاى شریک یا کارمند او, ...ادامه مطلب
در منابع روایی، احادیث مختلفی در خواص شیر گاو وجود دارد؛ مانند آنچه که از امام صادق(ع) نقل شده است: «أَلْبَانُ الْبَقَرِ دَوَاءٌ وَ سُمُونُهَا شِفَاءٌ وَ لُحُومُهَا دَاءٌ»؛[1] شیر گاو خاصیت درمانی داشته، چربی(روغن) آن شفا و گوشتش بیماری است.این روایت با آنکه از لحاظ سندی موثق و قابل پذیرش است، اما د, ...ادامه مطلب
شب قدر، مهمترین شب سال است که ارزش آن از هزار ماه بیشتر است. شب زندهداری و انجام عبادات در این شب مورد سفارش ویژه قرار گرفته است. اما برای شناخت این شب، راهکارهایی در منابع دینی وارد شده است. برخی از این راهکارها عبارتاند از:1. قرائت سوره قدر:, ...ادامه مطلب
جدا از بحث سند و تحلیل آن، روایاتی در منابع شیعه و اهلسنت وجود دارد که در آنها سخن از منطقهای به نام «آبادان» به میان آمده است:1. پیامبر اسلام(ص) در پاسخ به پرسش عبدالله بن سلام که پرسید: چهار منبر از منابر بهشت در دنیا، در کجا قرار دارند؟ فرمودند: «اولین منبر، قیروان[1] است در آفریقا، دومین منبر، باب ابواب[2] است در ارمنستان و سومین منبر، عبادان در سرزمین عراق است و چهارمین منبر در خراسان است و آن در پس نهری به نام جیحون[3] قرار دارد».[4]2. امام علی(ع) در پاسخ به صعصعة بن صوحان، در مورد روزهای دشوار آخرالزمان و پس از توضیحی در مورد زندگی و بدعتهای مردم آن دوره، افزودند: «... [آن روز] بهترین مکان برای زندگانی، "عبادان" است. حتی خواب انسان در آن مانند جهاد در راه خدا است. هر کس در عبادان چهل شبانهروز ایستادگی نماید، به تکلیف خود عمل کرده است».[5]3. انس بن مالک از پیامبر(ص) چنین نقل کرده است: «دو در بهشت برای مردم دنیا گشوده شده است؛ یکی از عَبّادان و دیگری از قزوین».[6]در روایت دیگری در ادامه چنین نقل شده است که اصحاب گفتند: آیا عَبّادان شهری نوساز است؟ پیامبر فرمود: «اولین بقعهای,در مورد شهریوری ها,در مورد شهریور,در مورد شهر تبریز,در مورد شهریوریا,در مورد شهر شیراز,در مورد شهر وان ترکیه,در مورد شهریوری,در مورد شهر اصفهان,در مورد شهر همدان,در مورد شهر ونیز ...ادامه مطلب